""De beroemde molens van Kinderdijk torenen uit boven de polders van de Alblasserwaard, met hun machtige wieken trots in de wind. Toch zijn deze historische reuzen maar een klein onderdeel van een enorm samenspel tussen mens, techniek en natuur. Duizend jaar geleden was dit hele gebied een groot veenmoeras, ingeklemd tussen woeste rivieren en het geraas van de zee. Jagers en vissers kwamen hier alleen in de zomer, als het water tenminste laag genoeg stond.
Toen de eerste vaste bewoners hier kwamen, bouwden ze hun huizen op zandduinen om bij een overstroming het hoofd boven water te houden. Steeds meer mensen wilden een bestaan opbouwen op de vruchtbare grond rondom de snel rijker wordende handelssteden van West Nederland. Daarom werden dijken aangelegd om het woeste rivierwater buiten te houden. Daarmee ontstond wel een nieuw probleem: het grond- en regenwater moest vanuit het door dijken beschermde land in de rivieren worden geloosd, want anders zouden de polders vanzelf weer onder water komen te staan. Er was een plan nodig om het water buiten te houden.
Toen graaf Floris V het bevel gaf voor oprichting van de Waterschappen, zette hij een belangrijke stap naar de moderne democratie van Nederland. Tegen de kracht van het water konden we alleen iets beginnen door samen te werken, dus Floris verenigde de streekbewoners in deze organisaties. Het bestuur van de waterschappen werd gekozen door te stemmen: een politieke traditie die tot vandaag bepaalt hoe Nederland wordt bestuurd.
In de loop van de eeuwen werd met ups en downs een steeds beter systeem van molens en gemalen aangelegd. De boezems dienen nog altijd als een soort buffers voor het overtollige water. Het water uit de lage boezem kan door de boezemmolens naar de hoge boezem worden gepompt bij te veel water, maar het kan ook terug stromen in droge tijden. Zo wordt de wind ingezet in dienst van de mensen, het land en het water rond Kinderdijk. Uiteindelijk stonden er twintig molens in de twee waterschappen van Nederwaard en Overwaard, waarvan je de overgebleven negentien zelf kunt komen bekijken en beleven.
Met de uitvinding van de stoommachine kreeg Kinderdijk een nieuwe, krachtige techniek in handen om de strijd mee voort te zetten. Vanaf 1868 werden twee stoomgemalen gebouwd om de molens bij hun zware werk te helpen. Vanaf 1924 werd het Wisboomgemaal elektrisch aangedreven, voor nog meer kracht en capaciteit. Toch bleven de molens belangrijk: in de Tweede Wereldoorlog eisten de Duitsers alle diesel voor zichzelf op, waardoor de polders weer op windkracht moesten worden bemalen. Ook nu nog moeten de molens gebruiksklaar blijven, om de geschiedenis te bewaren voor nieuwe generaties, maar ook als noodvoorziening voor als de stroom ooit uitvalt of andere rampen de moderne machines uitschakelen.
In het oude Wisboom stoomgemaal, dat later elektrisch werd en tegenwoordig stilstaat, kan je de imposante machines bekijken. In 1995 werd het gemaal vervangen door een nog krachtigere machine: een elektrisch vijzelgemaal Overwaard, het Kok-gemaal. Zo gaan de strijd en de samenwerking met het water door. De gigantische vijzelschroeven doen nog steeds hun zware werk om te beschermen waar graaf Floris V van Holland lang geleden ooit het startsein voor gaf.""
Het is een uniek landschap met een een hele geschiedenis die sinds 1997 ook als werelderfgoed geldt. De naam Kinderdijk komt van het verhaal van de Sint Elisabethsvloed in 1421. Een stormachtige vloed verwoeste dijken en duizenden mensen verdronken. Eens de storm was gaan liggen hoorden de overlevenden het huilen van een kind en zagen de ze een wiegje drijven langs de dijk. Het wiegje werd in balans gehouden door een kat. Het kindje werd gered en de naam Kinderdijk geboren.
In het gebied staan er vandaag nog 19 molens waarvan je er 2 kan bezoeken. Als je in de buurt van Dordrecht bent zeker de moeite om een ommetje te maken naar deze uitzonderlijke site. Alle info via de website.
Comments